کاوان الکتریک | ساخت انواع تابلو
امروزه تابلو برق‌ها، نقشی مهمی در راه اندازی و کنترل سیستم‌های الکتریکی دارند. از موتورخانه‌های غول‌پیکر صنعتی تا سیستم‌های گرمایش و سرمایش ساختمان‌ها، تابلو برق با حفاظت و نظارت دقیق، پویایی و انسجام را به این سامانه‌ها می‌بخشد. طراحی و ساخت اصولی این جعبه جادویی، نیازمند دانش و تخصص طراحان ماهری است که با در نظر گرفتن ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های فنی، محصولی بی‌نقص و کارآمد را خلق می‌کنند. در این مقدمه، ضمن معرفی تابلو برق و نقش حیاتی آن در صنعت و ساختمان، به ضرورت دانش و تخصص در ساخت و طراحی آن اشاره شده می‌شود. با مطالعه این مقاله، درک جامعی از دنیای تابلو برق و نقش حیاتی آن در سامانه‌های الکتریکی به دست خواهید آورد.
وظیفه و کاربرد تابلو برق صنعتی در آن محل
تابلو برق صنعتی محفظه ای است که تجهیزات و قطعات مربوط به کنترل برق یک فضا در آن نگهداری می‌شود. این محفظه از جنس‌های مختلفی مانند فلز، پلی کربنات و کامپوزیت ساخته می‌شود و در برابر عوامل محیطی از تجهیزات و قطعات خود محافظت می‌کند و مانع برق گرفتگی افراد نیز می‌شود.
محفظه تابلو برق صنعتی از جنس‌های مختلفی مانند فلز، پلی کربنات و کامپوزیت ساخته می‌شود و درجه حفاظتی آن (IP) با توجه به محل نصب تابلو تعیین می‌شود. تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی تابلو برق‌ها شامل: سوئیچ‌ها، فیوزها، قطع‌کننده‌های مدار، کنتاکتورها، رله‌ها، نمایشگرها، سیستم‌های کنترل و اندازه‌گیری و… است. سیم‌ها و کابل‌ها برای اتصال تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی به یکدیگر استفاده می‌شوند.
کاربرد تابلو برق صنعتی
تابلو برق صنعتی در زمینه‌ها مختلفی کاربرد دارند که در ادامه به آن اشاره خواهد شد.
- جلوگیری از شوک الکتریکی و برق گرفتگی افراد: با حفاظت از تجهیزات الکتریکی و سیم‌کشی‌ها در داخل محفظه، خطر برق گرفتگی افراد را به طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
- محافظت از تجهیزات و قطعات داخلی در برابر عوامل محیطی: محفظه تابلو برق از تجهیزات داخلی در برابر گرد و غبار، رطوبت، باران، برف، باد و… محافظت می‌کند.
- تقسیم مساوی برق بین تجهیزات و قطعات: تابلو برق صنعتی با استفاده از فیوزها و قطع‌کننده‌های مدار، برق را به طور مساوی بین تجهیزات و قطعات مختلف توزیع می‌کند.
- تولید و توزیع و تبدیل انرژی برق بین تجهیزات مختلف: تابلو برق صنعتی می‌تواند برای تولید، توزیع و تبدیل انرژی برق بین تجهیزات مختلف در یک سیستم صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.
- جلوگیری از نشتی جریان برق: با استفاده از فیوزها و قطع‌کننده‌های مدار، از نشتی جریان برق و بروز اتصالی و آتش‌سوزی جلوگیری می‌کند.
- تأمین‌کننده انرژی‌های الکتریکی: تابلو برق صنعتی برق مورد نیاز تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی را تأمین می‌کند.
انواع تابلو برق از نظر محل نصب
بررسی نقشه کلی ساختمان
نقشه کلی ساختمان برای تابلو برق صنعتی سندی است که اطلاعات مربوط به محل نصب، نوع و مشخصات تابلوهای برق مورد استفاده در یک ساختمان را نشان می‌دهد. این نقشه برای مهندسان برق، پیمانکاران و سایر افراد ذیربط در پروژه‌های ساختمانی مفید است.
نقشه نشان می‌دهد که تابلوهای برق در کجا نصب خواهند شد. این اطلاعات برای تعیین مسیر سیم‌کشی و کابل‌کشی و همچنین انتخاب نوع تابلو برق مناسب با توجه به شرایط محیطی (مانند رطوبت، گرد و غبار و…) ضروری است.
نقشه مشخص می‌کند که چه نوع تابلو برق‌هایی (مانند تابلو برق توزیع، تابلو برق کنترل، تابلو برق بانک خازنی و…) در ساختمان مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
همچنین می‌توان مشخصات فنی تابلوهای برق مانند ابعاد، جنس محفظه، درجه حفاظتی (IP)، نوع و تعداد تجهیزات داخلی و… را تعیین کرد.
مسیر سیم‌کشی و کابل‌کشی: نقشه مسیر سیم‌کشی و کابل‌کشی بین تابلوهای برق و سایر تجهیزات الکتریکی ساختمان را نشان می‌دهد.
مشخصات سیستم ارت: نقشه مشخصات سیستم ارت ساختمان مانند نوع سیستم ارت، محل نصب چاه ارت و… را نشان می‌دهد.
مشخصات و ویژگی های شبکه توزیع برق
مشخصات تابلو برق، شامل تابلوهای فشار ضعیف و فشار قوی مطابق با استاندارد IEC، به هشت بخش اصلی تقسیم می‌شود که هر یک نقاط مهمی را در مورد تابلو برق بررسی می‌کنند. در زیر به صورت فهرستی به معرفی هر یک از این بخش‌ها می‌پردازیم:
| مشخصات و ویژگی های شبکه توزیع برق | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ولتاژ نامی (UR) | این بخش نشان دهنده ولتاژ نامی است که تابلو برق باید تحت آن عمل کند. | ||||
| سطح عایق نامی (Rated Insolation Level) | این بخش مشخص می‌کند که تابلو برق در چه سطحی از عایق قرار دارد. | ||||
| فرکانس نامی (Rated Frequency) | فرکانس استانداردی که تابلو برق برای کار خود استفاده می‌کند. | ||||
| جریان نامی (Rated Normal Current) | جریانی که تابلو برق در شرایط عادی باید تحمل کند. | ||||
| جریان نامی ایستادگی کوتاهمدت تابلو برق (Rated Short Time Withstand Current) | حداکثر جریانی که تابلو برق می‌تواند در مدت زمان کوتاهی تحمل کند. | ||||
| جریان نامی ایستادگی پیک تابلو برق (Rated Peak Withstand Current) | بیشینه جریانی که تابلو برق می‌تواند به صورت پیک تحمل کند. | ||||
| زمانی نامی اتصال کوتاه | مدت زمانی که تابلو برق می‌تواند در آن به جریان اتصال کوتاه مقابله کند. | ||||
| ولتاژ نامی تجهیزات جانبی تابلو برق (Auxiliary Circuits Voltage) | ولتاژی که تجهیزات جانبی تابلو برق باید از آن استفاده کنند. | ||||
مشخصات محیطی نصب تابلو براق
تابلوهای برق باید بر اساس شرایط محیطی که در آن نصب می‌شوند، از ویژگی‌های خاصی برخوردار باشند. دمای محیطی که تابلو برق در آن قرار می‌گیرد، از اهمیت بالایی برخوردار است. دمای محیط داخلی تابلو برق باید بین منفی 5 تا 40 درجه سانتی‌گراد باشد، در حالی که دمای محیط خارجی حداکثر تا 35 درجه سانتی‌گراد مجاز است. دمای مجاز برای محفظه تابلو برق در آب و هوای معتدل منفی 25 درجه و در اقلیم شمالی منفی 50 درجه سانتی‌گراد است.
رطوبت هوا در فضای داخل تابلو برق نباید از 50 درصد بیشتر باشد، اما رطوبت 90 درصدی برای دمای 20 درجه سانتی‌گراد محیط خارجی مشکلی ایجاد نمی‌کند. در فضای بیرونی ساختمان، رطوبت هوا ممکن است به بیش از 100 درصد نیز برسد، اما اگر دمای هوا از 25 درجه سانتی‌گراد تجاوز نکند و آلودگی هوا 4 درجه باشد، آلودگی از نوع خشک و درجه یک محسوب می‌شود. آلودگی نوع دو باعث تبدیل هادی به جریان می‌شود،
آلودگی نوع سوم موقتی است و آلودگی نوع چهارم رسانا و دائمی است. سوئیچینگ‌های طراحی شده در تابلو برق صنعتی در شرایط آلودگی نوع سوم عمل می‌کنند. نصب تابلو برق در ارتفاع تا 2000 متر از سطح دریا مانعی ندارد. افزایش ارتفاع از سطح دریا دو نتیجه دارد: کاهش حرارت تاسیسات و رقیق شدن هوا و کاهش دی‌الکتریک‌های موجود در هوا که احتمال شکست عایق را افزایش می‌دهد.
دانش و مهارت های مورد نیاز برای ساخت تابلو برق صنعتی
با توجه به تنوع و پیچیدگی تابلوهای برق صنعتی، سازندگان این تابلوها باید از دانش و مهارت های مختلفی برخوردار باشند تا بتوانند تابلوهای برق با کیفیت و ایمن را طراحی و تولید کنند. این مهارت‌ها عبارتند از:
- دانش برق صنعتی: شامل تئوری مدارهای الکتریکی، ماشین های الکتریکی، کنترل موتور، سیستم های قدرت و الکترونیک صنعتی.
- مهارت نقشه کشی: شامل نقشه خوانی و نقشه کشی مدارهای الکتریکی، تابلو برق و تجهیزات جانبی.
- آشنایی با استانداردها: شامل استانداردهای ملی و بین المللی مربوط به ساخت و طراحی تابلو برق صنعتی.
- مهارت های فنی: شامل سیم کشی، کابل کشی، نصب و راه اندازی تجهیزات تابلو برق، عیب یابی و تعمیرات.
- مهارت های نرم: شامل مدیریت زمان، کار تیمی، حل مسئله، دقت و نظم.
علاوه بر موارد فوق، سازنده تابلو برق صنعتی باید با نرم افزارهای طراحی تابلو برق مانند AutoCAD Electrical و EPLAN آشنا باشد.
مراحل ساخت تابلو برق
- طراحی و تهیه نقشه های اجرائی
- ساختمان عمومی تابلوها
- رنگ آمیزی
- مونتاژ لوازم و تجهیزات الکتریکی
- شینه کشی و سیم کشی
- بازرسی و کنترل کیفیت
- تست و آزمایش
نکات ایمنی کارکنان در هنگام استفاده از تابلو برق
کارکنان هنگام استفاده از تابلو برق باید به نکات ایمنی زیر توجه کنند:
قبل از شروع کار، از بی‌برق بودن تابلو برق اطمینان حاصل کنید.
از تجهیزات حفاظت فردی مناسب مانند دستکش، عینک و لباس عایق استفاده کنید.
هرگز به تنهایی در محل تابلو برق کار نکنید.
از قرار دادن ابزار و مواد غیرضروری در داخل تابلو برق خودداری کنید.
در صورت مشاهده هرگونه نقص فنی، تابلو برق را خاموش و به مسئول مربوطه اطلاع دهید.
به تابلوهای هشدار دهنده و علائم ایمنی توجه کنید.
از باز کردن درب تابلو برق در هنگام کار خودداری کنید.
در صورت بروز حادثه، بلافاصله برق را قطع و با اورژانس تماس بگیرید.
رعایت این نکات ایمنی می‌تواند از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کند.
نحوه نصب تابلو برق
نصب تابلو برق، به دلیل حساسیت تجهیزات و قطعات آن، از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه، مراحل نصب تابلو برق را به طور خلاصه شرح می‌دهیم تا بتوانید با رعایت نکات ایمنی و فنی، تاسیسات برقی خود را به درستی اجرا کنید.
- ارزیابی محل نصب: انتخاب محل مناسب برای نصب تابلو برق، اولین قدم است. تابلو باید در مکانی امن، دور از دسترس عموم و با تهویه مناسب نصب شود. نوع تابلو (IP دار یا بدون IP) با توجه به محل نصب تعیین می‌شود. همچنین ارتفاع مناسب برای نصب تابلو، به خصوص برای تابلوهای توکار، باید در نظر گرفته شود.
- تعیین جنس محفظه تابلو: جنس محفظه تابلو (فلزی یا پلاستیکی) با توجه به ابعاد، تجهیزات، نوع نصب (روکار یا توکار)، بودجه و سایر عوامل انتخاب می‌شود.
- تعیین محل بازشو و قرارگیری تابلو: محل بازشو درب تابلو باید به گونه‌ای باشد که دسترسی به آن آسان باشد و تداخلی در رفت و آمد ایجاد نکند.
- تعیین اجزای داخلی و قطعات تابلو: قبل از خرید قطعات، باید نوع و تعداد فیوزها، کلیدها، ترانس‌ها، اتصالات و سایر تجهیزات داخلی تابلو مشخص شود. ولتاژ و جریان مورد نیاز برای هر قطعه و مدار باید محاسبه شود. انتخاب فیوزهای مناسب و سایر تجهیزات، برآورد دقیقی از هزینه نصب تابلو برق را به شما می‌دهد.
تعمیر و نگهداری تابلو برق و سیستم پشتیبان قدرت: تضمینی برای تداوم انرژی
تابلو برق، وظیفه‌ی توزیع و کنترل جریان برق را به عهده دارد. اتصال این تابلو به ژنراتور پشتیبان، تضمینی برای تداوم انرژی در مواقع قطع برق خواهد بود. سیستم UPS نیز با توزیع بار الکتریکی بین پنل‌ها، پایداری سیستم را ارتقا می‌دهد.
نگهداری اصولی از تابلو برق، نقشی کلیدی در تضمین عملکرد صحیح آن ایفا می‌کند. با وجود ساختار مقاوم و عملکرد قابل‌اطمینان تابلوها، عوامل محیطی مانند آب، رطوبت، لرزش و گردوغبار می‌توانند به مرور زمان به آنها آسیب برسانند.
انجام معاینات دوره‌ای حداقل سالیانه، فرصتی برای بررسی دقیق اجزای تابلو برق و شناسایی و رفع عیوب احتمالی پیش از بروز مشکلات جدی فراهم می‌کند. غبارروبی منظم تجهیزات و اتصالات نیز از دیگر اقدامات پیشگیرانه‌ی مؤثر در افزایش طول عمر تابلو برق خواهد بود. خرابی تابلو برق، پیامدهایی مانند قطع ناگهانی جریان برق و توقف فعالیت تجهیزات را به دنبال خواهد داشت.
هزینه ساخت تابلو برق
هزینه ساخت تابلو برق به عوامل مختلفی بستگی دارد که می‌توان آنها را به دسته‌های کلی زیر تقسیم کرد:
نوع تابلو برق:
تابلو برق‌های صنعتی: این نوع تابلوها برای مصارف صنعتی و در کارخانجات، معادن و … استفاده می‌شوند و معمولاً از پیچیدگی و قیمت بالاتری نسبت به تابلو برق‌های خانگی برخوردارند.
تابلو برق‌های خانگی: این نوع تابلوها برای مصارف خانگی و در آپارتمان‌ها و ویلاها استفاده می‌شوند و معمولاً از پیچیدگی و قیمت پایین‌تری نسبت به تابلو برق‌های صنعتی برخوردارند.
ابعاد تابلو برق:
تابلو برق‌های بزرگ‌تر، به دلیل استفاده از مواد اولیه بیشتر و همچنین پیچیدگی بیشتر در ساخت، قیمت بالاتری دارند.
نوع قطعات و تجهیزات:
نوع و برند قطعات و تجهیزاتی که در ساخت تابلو برق استفاده می‌شوند، بر قیمت نهایی آن تاثیرگذار خواهد بود. به طور کلی، استفاده از قطعات باکیفیت و برندهای معتبر، قیمت تابلو برق را افزایش می‌دهد.
پیچیدگی تابلو برق:
تابلو برق‌هایی که از مدارها و تجهیزات پیچیده‌تر و بیشتری استفاده می‌کنند، قیمت بالاتری دارند.
دستمزد نیروی انسانی:
دستمزد نیروی انسانی متخصص در ساخت تابلو برق، یکی دیگر از عوامل موثر بر قیمت نهایی آن است.
لیست قیمت تابلو برق |
|||||
|---|---|---|---|---|---|
| ابعاد | ضخامت ورق | مشخصه رنگ | درجه IP | قیمت | |
| 40×30 | 1,25 | 7035,7032 | 54 | 10,800,000 | |
| 50×40 | 1,25 | 7035,7032 | 54 | 18,000,000 | |
| 60×40 | 1,25 | 7035,7032 | 54 | 21,600,000 | |
| 70×50 | 1,25 | 7035,7032 | 54 | 31,500,000 | |
| 80×60 | 1,25 | 7035,7032 | 54 | 43,200,000 | |
| 80×70 | 1,25 | 7035,7032 | 54 | 50,400,000 | |
| 90×70 | 1,25 | 7035,7032 | 54 | 56,700,000 | |
| 90×80 | 1,25 | 7035,7032 | 54 | 64,800,000 | |
| 110×90 | 1,25 | 7035,7032 | 54 | 89,100,000 | |
| 40×30 | 1,5 | 7035,7032 | 54 | 12,000,000 | |
| 50×40 | 1,5 | 7035,7032 | 54 | 20,000,000 | |
| 60×40 | 1,5 | 7035,7032 | 54 | 24,000,000 | |
| 70×50 | 1,5 | 7035,7032 | 54 | 35,000,000 | |
| 80×60 | 1,5 | 7035,7032 | 54 | 48,000,000 | |
| 80×70 | 1,5 | 7035,7032 | 54 | 56,000,000 | |
| 90×70 | 1,5 | 7035,7032 | 54 | 63,000,000 | |
| 90×80 | 1,5 | 7035,7032 | 54 | 72,000,000 | |
| 110×90 | 1,5 | 7035,7032 | 54 | 99,000,000 | |
زمان مورد نیاز برای ساخت تابلو برق
مدت زمان ساخت تابلو و تحویل پروژه به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع تابلو، ابعاد آن، شلوغی کارگاه، نیاز به طراحی یا مجوز، شرایط آب و هوایی و فاصله محل نصب. به طور کلی، تابلوهای ساده در 2 تا 3 روز و تابلوهای پیچیده در 7 روز کاری ساخته می‌شوند. اما این زمان می‌تواند با توجه به عوامل ذکر شده، کوتاه‌تر یا بلندتر شود. برای اطلاع دقیق از زمان ساخت تابلو، می‌توانید با ما تماس گرفته و از مشاوره رایگان استفاده کنید.
مزایای سفارش ساخت تابلو برق به کاوان صنعت الکتریک
ما با ارائه خدمات تخصصی در زمینه ساخت تابلو برق، خیال شما را از بابت کیفیت، ایمنی و کارایی تابلو برق مورد نیازتان آسوده می‌کنیم.
- گارانتی کردن تابلو برق‌های تولیدی: با گارانتی شدن تابلو برق، شما در صورت بروز هرگونه مشکل، می‌توانید از خدمات پس از فروش ما به صورت رایگان استفاده کنید.
- استفاده از تیم فنی متخصص و نفرات با تجربه: تیم فنی ما متشکل از مهندسین و تکنسین‌های مجرب و کارآزموده است که در زمینه طراحی و ساخت تابلو برق تخصص دارند. با توجه به این ویزگی شما می‌توانید مطمئن باشید که تابلو برق شما با بالاترین کیفیت و مطابق با استانداردهای روز دنیا ساخته خواهد شد.
- تهیه و طراحی نقشه های فنی و بایگانی این مستندات: قبل از شروع ساخت تابلو برق، نقشه های فنی آن توسط تیم مهندسی ما تهیه و طراحی می‌شود. این نقشه‌ها شامل تمام جزئیات مربوط به تابلو برق، از جمله نوع و تعداد تجهیزات، نحوه سیم‌کشی و اتصالات و غیره می‌شود. نقشه‌های فنی تابلو برق به شما کمک می‌کند تا از عملکرد صحیح و ایمن آن اطمینان حاصل کنید. همچنین این نقشه‌ها را به صورت بایگانی شده در اختیار شما قرار می‌دهیم تا در صورت نیاز بتوانید به آنها مراجعه کنید.
- ارائه خدمات نصب و راه اندازی تابلو برق: علاوه بر ساخت تابلو برق، ما خدمات نصب و راه اندازی آن را نیز ارائه می‌دهیم. تکنسین‌های مجرب ما تابلو برق را در محل مورد نظر شما نصب و راه اندازی می‌کنند و از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل می‌کنند.
- خدمات تعمیر و نگهداری تابلوهای برق: ما خدمات تعمیر و نگهداری تابلو های برق را نیز ارائه می‌دهیم. با عقد قرارداد تعمیر و نگهداری، ما به طور منظم تابلو برق شما را بازدید و بررسی می‌کنیم و در صورت بروز هرگونه مشکل، آن را به سرعت رفع خواهیم کرد.
در این مطلب کوشش کردیم تا ساخت تابلو برق را معرفی کرده و انواع مهم آن را بر اساس ملاک های مختلف، مورد بررسی قرار دهیم. با وجود کارایی بالا و اهمیتی که این تابلوها در تنظیم و کنترل جریان برق در مدارهای الکتریکی یک محیط دارند، باید در خرید آن ها دقت زیادی شود. زیرا هر کدام از انواع تابلوهای برق برای کاربردهای خاصی طراحی و ساخته شده اند. همچنین از نظر کیفیت بدنه و تجهیزات، ابعاد، شکل ظاهری، نوع کارایی و نیز عمر مفید با یکدیگر تفاوت های زیادی دارند. به این منظور توصیه می شود حتما این محفظه های برقی و تجهیزات آن را از مراکز فروش معتبر و شناخته شده خریدای کنید.
سوالات متداول
زمان تولید تابلو برق به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله: نوع تابلو برق، ابعاد تابلو برق، پیچیدگی طراحی تابلو برق، تعداد و نوع تجهیزات مورد استفاده در تابلو برق.
به طور کلی، تابلوهای برق ساده در 2 تا 3 روز کاری و تابلوهای برق پیچیده در 7 روز کاری ساخته می‌شوند. اما این زمان می‌تواند با توجه به عوامل ذکر شده، کوتاه‌تر یا بلندتر شود.
خدمات پس از تولید تابلو برق شامل گارانتی، نصب و راه اندازی، تعمیر و نگهداری و مشاوره است.