کاوان الکتریک | ساخت انواع تابلو
توضیحات
تابلو برق صنعتی محفظه‌هایی هستند که انواع تجهیزات حفاظتی و تنظیم‌کننده الکتریکی در آن‌ها نصب می‌شوند. این تابلوها در مکان‌های سرپوشیده مختلف و یا فضاهای باز مورد استفاده قرار می‌گیرند. بر اساس محل نصب، تابلوبرق‌ها را می‌توان به تابلوهای مناسب فضای داخلی و فضای باز تقسیم کرد. مدل‌های داخلی در مکان‌های مختلفی همانند کارخانه‌ها، سالن‌ها، سوله‌ها، انبارها، کارگاه‌ها، نیروگاه‌ها و غیره نصب و راه‌اندازی می‌شوند. در این مطلب ابتدا تابلوبرق داخلی را معرفی کرده و سپس به بیان مزایا، کاربردها، نحوه انتخاب و دیگر مسائل مربوط به این تابلوها پرداخته‌ایم.
تابلوبرق داخلی چیست؟
تابلوبرق داخلی یا indoor switchgear محفظه‌ای عموما فلزی است که در مکان‌ها و محیط‌های سرپوشیده نصب شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تابلو همانند تابلو برق فضای باز انواع تجهیزات و قطعات الکتریکی نصب می‌شوند. این قطعات وظیفه حفاظت از تجهیزات برقی در یک مکان و نیز توزیع متوازن انرژی الکتریکی را برعهده دارند. به طور کلی تابلوبرق‌های داخلی به دو دسته ایستاده و دیواری تقسیم می‌شوند. مدل‌های ایستاده روی پایه‌هایی قرار می‌گیرد که در نقاط مختلف یک مکان قرار می‌گیرند و می‌توان آن‌ها را به هر نقطه‌ای جابجا کرد. اما تابلوهای دیواری به دو شکل توکار و روکار روی دیوار نصب می‌شوند و امکان جابجایی ندارند.
نقش حیاتی تابلوبرق داخلی در توزیع و کنترل انرژی الکتریکی
تابلوبرق داخلی یکی از تجهیزات ضروری در ساختمان‌های مسکونی و اماکن بزرگ و سرپوشیده است. زیرا در این ساختمان‌ها و اماکن بزرگ، برق ورودی باید در میان واحدها و بخش‌های مختلف توزیع شده و تجهیزات بسیاری نیز از آن تغذیه کنند. در این صورت تابلوبرق با انواع تجهیزات حفاظتی و تنظیم‌کننده، انرژی برق را در این محیط‌ها به شکل متوازن در میان واحدها و بخش‌ها توزیع می‌کند. همچنین در صورت وقوع هر گونه خطر، با استفاده از تجهیزات حفاظتی، از بروز سوانح مختلف و همچنین آسیب به وسایل الکتریکی جلوگیری می‌کند. بنابراین می‌توان گفت تابلوبرق داخلی نقشی حیاتی در توزیع و کنترل انرژی الکتریکی در انواع محیط‌ها و اماکن سرپوشیده برعهده دارد.
مزایای تابلوبرق داخلی
تابلوبرق‌های داخلی از مزایای متعددی برخوردارند که در زیر به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:
- این تابلوها تجهیزاتی ایمن و مطمئن هستند.
- هزینه‌های عملیاتی بالایی ندارند.
- در مقایسه با تابلوهای فضای باز به فضای کم‌تری برای نصب نیاز دارند.
- سرویس و نگهداری به مراتب راحت‌تری دارند.
- به دلیل کم‌تر بودن اتصالات فلزی به زمین، خطر برق‌گرفتگی در آن‌ها کم‌تر است.
- این نوع تابلوبرق‌ها کم‌تر در معرض شرایط جوی و محیطی قرار می‌گیرند و از این نظر یک مزیت مهم برای آن‌ها محسوب می‌شود.
کاربردهای تابلو برق داخلی در صنایع مختلف
تابلوبرق‌های داخلی به دلیل نقش حیاتی‌شان در تنظیم و کنترل جریان برق، کاربردهای متعددی دارند. در ادامه به بررسی کاربردهای این تابلوهای برق در صنایع و ساختمان‌های مختلف پرداخته‌ایم.
-
کاربرد در ساختمان‌های مسکونی و تجاری
در ساختمان‌های مسکونی و تجاری، تابلوبرق‌های داخلی کاربردهای زیادی دارند. در این ساختمان‌ها، واحدهای مسکونی و تجاری زیادی وجود دارند که تمامی آن‌ها به انرژی الکتریکی نیاز دارند. برای آن که انرژی برق به شکل متعادل در میان این واحدها توزیع شود، تابلوبرق داخلی وسیله‌ای ضروری محسوب می‌شود. این تابلوها انرژی برق را از ورودی دریافت کرده و پس از تنظیم و تعدیل به شکل متعادل میان واحدها توزیع می‌کنند.
-
کاربرد در صنایع تولیدی و صنعتی
در صنایع تولیدی و صنعتی، دستگاه‌ها و ماشین‌آلات بسیاری از انرژی برق استفاده می‌کنند. همچنین واحدها و بخش‌های مختلف این صنایع نیز برای فعالیت‌های خود به انرژی برق وابسته هستند. از این رو در انواع صنایع تابلوبرق‌های داخلی یکی از تجهیزت بسیار ضروری به شمار می‌روند. این تابلوها با تنظیم و کنترل جریان برق، باعث توزیع متناسب آن بین بخش‌های مختلف صنایع می‌شوند.
-
کاربرد در مراکز داده و شبکه‌های مخابراتی
یکی دیگر از کاربردهای تابلوبرق داخلی در مراکز داده و شبکه‌های مخابراتی است. در مراکز داده یا دیتا‌سنترها، انواع تجهیزات شبکه و سرورهای رایانه‌ای وجود دارند که برای فعالیت خود از انرژی برق استفاده می‌کنند. در شبکه‌های مخابراتی نیز برای فعالیت شبکه‌های تلفن ثابت، تلفن همراه و اینترنت نیاز به انرژی الکتریکی وجود دارد. تابلوبرق‌های داخلی در این مراکز و شبکه‌ها می‌توانند با عملکرد خود، انرژی برق را با توجه به نیازهای آن‌ها تنظیم و تعدیل کنند.
نکات مهم در انتخاب و نصب تابلو برق داخلی
در انتخاب و نصب تابلوبرق داخلی ضروری است نکات مهمی رعایت شوند. در این صورت دستگاه خریداری شده پس از نصب بهترین عملکرد را در تنظیم و کنترل جریان برق خواهد داشت. در زیر به برخی از این نکات اشاره کرده‌ایم:
- در ابتدای کار باید نوع و مدل تابلوبرق داخلی را تعیین کنید.
- در مدل انتخابی، باید میزان ولتاژ ورودی به تابلو و ولتاژ خروجی از آن به واحدهای مختلف را مشخص کنید.
- نکته دیگر تعیین جنس بدنه تابلو است.
- محلی که باید تابلو نصب شود را مشخص کنید.
- از فروشنده نوع استانداردهای حفاظتی و ایمنی تابلو را سوال کنید.
- تابلو را از نظر نفوذ آب و گردوغبار مورد بررسی قرار دهید.
- به کشویی یا ثابت بودن تابلو و ساختار آن توجه کنید.
- رنگ بدنه را بررسی کرده و در صورت نیاز از فروشنده درباره ماندگاری آن سوال کنید.
- تجهیزات و قطعات برقی دستگاه را بازدید و بررسی کرده و به برند سازنده آن‌ها توجه کنید.
- این تجهیزات را تنها از شرکت‌ها و برندهای معتبر به همراه گارانتی خریداری کنید.
- دقت کنید که دفترچه راهنما یا کاتالوگ به همراه این تجهیزات وجود داشته باشد.
- پیش از آن که قطعات الکتریکی در داخل تابلو نصب شوند، باید نقشه و نحوه قرارگیری آن‌ها آماده شده باشد. هر ردیف باید برای دسته خاصی از تجهیزات مورد استفاده قرار گیرد.
- در نصب قطعات داخل تابلو باید فضای کافی به منظور عبور سیم‌ها پیش‌بینی شود.
- کابل‌های ورودی و خروجی باید ریل داشته باشند تا بتوان بست کابل را اجرا کرد.
- تمامی سیم‌ها در ابتدا و انتها باید شماره‌گذاری شوند.
- حداقل فاصله بین تابلو و سایر موانع باید طبق دستورالعمل کارخانه سازنده در نظر گرفته شود.
- حداقل فاصله بین دو تابلو یا بین تابلو و دیوار باید به میزان 70 سانتی متر در نظر گرفته شود.
- درب تابلو باید بتواند به راحتی و با زاویه 90 درجه باز شود.
- فضای نصب و قرارگیری تابلو باید به گونه‌ای باشد که از زنگ‌زدگی و نفوذ گردوغبار یا رطوبت در امان باشد.
انتخاب تابلو برق مناسب با توجه به نیازهای پروژه
برای انتخاب یک تابلوبرق مناسب، باید به نیازهای پروژه توجه شود. زیرا تابلوبرق‌های داخلی از نظر مدل، ابعاد، کارایی، کاربرد و غیره با یکدیگر تفاوت‌های زیادی دارند. برای مثال تابلویی که برای پروژه‌های صنعتی و واحدهای تولیدی مورد استفاده قرار می‌گیرد با تابلویی که در یک ساختمان کوچک مسکونی نصب می‌شود، با یکدیگر متفاوت هستند. همچنین با توجه به فاکتورهای مختلف، این تجهیزات با قیمت‌های مختلفی عرضه می‌شوند. بنابراین اگر تابلوبرق داخلی با توجه به نیازهای پروژه انتخاب و خریداری شود باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود. همچنین وسیله خریداری شده می‌تواند بهترین عملکرد را در مکان مورد نظر داشته باشد.
نصب صحیح و اصولی تابلو برق داخلی
در نصب تابلوبرق داخلی باید نکات و دستورالعمل‌های لازم به دقت رعایت شوند. در این صورت تابلوبرق به شکل صحیح و اصولی نصب خواهد شد. در قسمت قبل با برخی از این نکات آشنا شدیم. این محفظه‌ها تجهیزاتی هستند که می‌توانند باعث وقوع خطراتی از جمله برق‌گرفتگی و آتش‌سوزی شوند. همچنین تنظیم و توزیع جریان برق باید به نحوی باشد که واحدهای مختلف به میزان کافی و با ولتاژ مناسب از آن برخوردار شوند. بنابراین نصب تابلوبرق‌ها باید حتما توسط تکنسین‌ها و نصابان حرفه‌ای و مجاز انجام شود تا بهترین کارایی را داشته باشند. در این صورت احتمال بروز خطرات نیز بسیار کاهش می‌یابد.
◁◁مطلب پیشنهادی: اجزای تابلو برق صنعتی
نگهداری و تعمیرات دوره‌ای تابلو برق داخلی
پس از نصب و استفاده از تابلوبرق داخلی باید به نگهداری و تعمیرات دوره‌ای آن‌ها توجه شود. زیرا این تجهیزات به دلیل استفاده مداوم و نیز آلوده و کثیف شدن، به سرویس و نگهداری نیاز دارند. در برخی از مواقع نیز به دلیل خرابی تجهیزات داخلی باید مورد تعمیر قرار گیرند. در زیر به برخی از نکاتی اشاره کرده‌ایم که باید در نگهداری و تعمیرات تابلوبرق‌های داخلی رعایت شوند:
- محل تجمع گردوغبار و آلودگی در داخل این محفظه‌ها باید نظافت شود.
- برای آن که تجهیزات مکانیکی به خوبی کار کرده و اصطکاک آن‌ها کاهش یابد، باید با استفاده از روغن و گریس روان‌کاری شوند.
- تمامی تجهیزات و قطعات مکانیکی باید بازدید و کنترل شده و در صورت عدم عملکرد مناسب، ریگلاژ یا تعمیر شوند.
- قطعات و تجهیزات الکتریکی باید تماما مورد بازدید قرار گرفته و عملکرد آن‌ها کنترل شود. در صورت خرابی یا ایراد باید تعمیر شده یا در صورت لزوم تعویض شوند.
- برای جلوگیری از زنگ‌زدگی داخل تابلو، باید از هیتر یا ترموستاتی استفاده شود که دمای داخل تابلو را در محدوده 28 درجه ثابت نگاه دارد.
- لازم است مدارات کنترل مورد بازدید و بررسی قرار گرفته و اشکالات احتمالی آن‌ها رفع شوند.
- باید رنگ بدنه تابلو مورد بازدید قرار گرفته و در صورت نیاز لکه‌گیری شود.
ایمنی و استانداردهای مربوط به تابلو برق داخلی
در تابلوبرق‌های داخلی مبحث ایمنی و استانداردهای مربوطه یکی از مسائل مهمی است که باید در استفاده از این تجهیزات مورد توجه قرار گیرد. زیرا این تجهیزات با جریان الکتریکی سروکار دارند و بی‌توجهی به استانداردهای ایمنی، هر لحظه امکان بروز حوادث و سوانح ناگوار را به دنبال دارد. برق‌گرفتگی و آتش‌سوزی دو پیامد بی‌توجهی به این نکات و استانداردهاست که پیامدهای جبران‌ناپذیری را ایجاد خواهد کرد. بنابراین در هنگام نصب و بهره‌برداری از تابلوبرق‌های داخلی رعایت نکات و استانداردهای ایمنی، مساله‌ای بسیار ضروری است.
نکات ایمنی در نصب و بهره‌برداری از تابلو برق داخلی
در زیر به برخی از نکات ایمنی به هنگام نصب و بهره‌برداری از تابلوبرق داخلی اشاره کرده‌ایم.
- درب این تابلوها همیشه باید قفل بوده و کلید آن نیز فقط در دست مسئول آن باشد.
- افراد غیر مجاز و غیر مسئول نباید درب این تابلوها را باز کنند.
- قرار دادن مواد و وسایل گرمازا یا آتش‌زا در زیر این تجهیزات اکیدا ممنوع است.
- باید کفپوشی عایق درون این تابلوها قرار داده شود.
- نباید هیچ گونه آب یا مایعات روی این تابلوها ریخته شود.
- استفاده از کپسول آتش‌نشانی در کنار این تابلوبرق‌ها ضروری است.
- این تابلوها باید مجهز به سیم ارت یا اتصال به زمین باشند.
- استفاده از دستکش‌های ایمنی توسط برقکاران و تکنسین‌ها به هنگام کار با این تجهیزات ضروری است.
- در مجاورت این تجهیزات نباید آتش یا شعله‌ای روشن شود. همچنین مواد آتش‌زا نباید در نزدیکی این تابلوها وجود داشته باشد.
- سطح بیرونی بدنه نباید سوخته و روی آن سوراخی وجود داشته باشد.
طراحی تابلو برق داخلی
در طراحی و ساخت تابلوبرق داخلی باید اصول و الزاماتی در نظر گرفته شود. با توجه به اهمیت و کاربردهای زیاد این تجهیزات در ساختمان‌ها و صنایع مختلف، طراحی و تولید آن‌ها به دانش و مهارت‌های تخصصی نیاز دارد. به طور کلی مراحلی که در طراحی و تولید تابلوبرق داخلی باید انجام شود شامل موارد زیر می‌شوند:
- در مرحله نخست، ورق‌های مورد نیاز برای بدنه برش‌کاری و جوش‌کاری می‌شوند.
- در مرحله دوم ورق‌های آماده‌شده رنگ‌کاری می‌شوند.
- در مرحله بعد بدنه و اسکلت اصلی تابلو با استفاده از ورق‌ها ساخته شده و به عبارتی مونتاژ می‌شود.
- در مرحله آخر نیز قطعات و تجهیزات الکتریکی در محل‌های مخصوص خود نصب و مونتاژ می‌شوند.
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.