تابلو برق فضای باز: تابلوی قدرتمند در برابر عوامل محیطی

تابلو برق صنعتی بر اساس ملاک‌هایی، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. یکی از این ملاک‌ها محل نصب است که بر این اساس تابلوها به مدل‌های فضای باز و فضای بسته تقسیم می‌کنند. تابلوهای فضای باز در محیط‌های باز و بدون سقف نصب می‌شوند و در برابر عوامل و شرایط محیطی مقاومت بالایی دارند. برای ایجاد مقاومت بالا در برابر این عوامل، تابلوهای فضای باز را از متریال بسیار مقاوم و باکیفیتی تولید می‌کنند. در این مطلب موضوع تابلوبرق فضای باز و مسائل مربوط به آن را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

تابلو برق فضای باز چیست؟

تابلوبرق فضای باز یا outdoor switchboard محفظه‌ای الکتریکی است که در فضای باز و خارج از اماکن بسته نصب می‌شود. این نوع تابلوبرق‌ ها هم وظایف تابلو برق داخلی را انجام می دهند و هم این که می‌توانند از تجهیزات و قطعات برقی در برابر عوامل جوی و محیطی به خوبی محافظت کنند.

نقش حیاتی تابلوبرق فضای باز در محیط‌های خارجی

محیط‌های بیرونی و فضای باز همواره در معرض عوامل محیطی و جوی متغیری قرار دارند. باد، باران، برف، رعد و برق، رطوبت و نور خورشید از جمله عوامل جوی هستند که به مرور زمان باعث آسیب به قطعات و تجهیزات الکتریکی می‌شوند. همچنین در فضای انواع حشرات، پرندگان و جانوران زندگی وجود دارند که باید تجهیزات الکتریکی از آن‌ها پنهان باشند. از این رو تابلوبرق فضای باز یکی از وسایل بسیار ضروری در محیط‌های بیرونی است تا در برابر عوامل جوی و محیطی از قطعات و تجهیزات برقی به خوبی محافظت کند. می‌توان گفت این تابلوهای برق نقش حیاتی در حفاظت از تجهیزات برقی از آسیب‌دیدگی در برابر عوامل محیطی و آب و هوایی ایفا می‌کنند.

ویژگی‌های منحصربه‌فرد تابلوبرق فضای باز

تابلو‌برق‌های فضای باز ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که باعث تمایز آن‌ها از سایر مدل‌های تابلوبرق می‌شوند. در این بخش به بررسی سه ویژگی بارز این تابلوها پرداخته‌ایم.

مقاومت در برابر شرایط آب‌وهوایی نامساعد

شرایط نامساعد جوی از جمله باد، باران، برف، رعد و برق، نور آفتاب و رطوبت باعث آسیب‌ دیدن و فرسودگی تدریجی وسایل فلزی می‌شود. بنابراین در ساخت تابلو‌برق‌های فضای باز از متریالی استفاده می‌شود که بتواند در برابر شرایط آب‌و‌هوایی نامساعد مقاومت بالایی داشته و سال‌ها دوام بیاورد.

محافظت در برابر گردوغبار و آلودگی

گردوغبار و آلودگی در صورت تماس با تجهیزات و قطعات برقی باعث آسیب رساندن به آن‌ها می‌شود. از این رو تابلو‌برق‌های فضای باز با پوشش همه‌جانبه از این قطعات و تجهیزات، آن‌ها را در برابر گردوغبار و آلودگی به خوبی محافظت می‌کنند. درزها و شکاف‌های این تابلوها با پلاستیک مخصوص کاملا مسدود می‌شوند. در این صورت امکان عبور گردوغبار، آلودگی، آب و رطوبت به داخل این تجهیزات وجود نخواهد داشت.

مقاومت در برابر ضربه و آسیب‌های فیزیکی

تابلوهای فضای باز در برابر ضربه‌ها و آسیب‌های فیزیکی به خوبی مقاومت می‌کنند. در محیط بیرون، تابلوهای برق در معرض برخورد اشیا و اجسام مختلفی هستند که امکان آسیب به قطعات و تجهیزات آن‌ها وجود دارد. تابلو‌برق‌های فضای باز به دلیل مقاومت بالای بدنه به خوبی می‌توانند ضربه‌های ناشی از برخورد اشیا را دفع کرده و از تجهیزات داخلی محافظت کنند.

کاربردهای تابلوبرق فضای باز در صنایع مختلف

تابلوبرق فضای باز کاربردهای متعددی در صنایع مختلف دارد. در این بخش به مهم‌ترین کاربردهای این تابلوها اشاره کرده‌ایم.

کاربرد در تأسیسات شهری و صنعتی

این تابلو‌برق‌ها کاربردهای زیادی در تاسیسات شهری و صنعتی دارند. از جمله تاسیسات شهری که این تجهیزات در آن‌ها کاربرد دارند می‌توان به شبکه‌های آب، برق، گاز و تلفن اشاره کرد. در تاسیسات و واحدهای صنعتی نیز بسته به نیاز این صنایع، تابلوهای فضای باز در مکان‌های مشخص نصب شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کاربرد در سیستم‌های روشنایی و مخابراتی

از تابلوبرق فضای باز در سیستم های روشنایی و مخابراتی نیز استفاده می‌شود. سیستم‌های روشنایی که معابر، خیابان‌ها، پارک‌ها، بوستان‌ها، جاده‌ها و سایر محیط‌های باز را روشن می‌کنند نیاز به کنترل و تنظیم ولتاژ برق دارند. این کار با استفاده از تابلو‌برق‌های فضای باز انجام می‌گیرد.

کاربرد در نیروگاه‌های خورشیدی و بادی

کاربرد دیگری که تابلو‌برق‌های فضای باز دارند در نیروگاه‌های خورشیدی و بادی است. در این نیروگاه‌ها تبدیل انرژی خورشیدی و بادی به الکتریسیته نیاز به تنظیم و تبدیل ولتاژ تولیدی دارد که از انواع تابلوهای فضای باز بسته به نیاز این نیروگاه‌ها استفاده می‌شود. این تابلوهای برق باید در برابر نور خورشید مقاوم بوده و غیر قابل اشتعال باشند.

نکات مهم در انتخاب و نصب تابلوبرق فضای باز

در انتخاب و نصب تابلوبرق فضای باز باید به نکاتی توجه شود تا وسیله‌ای که خریداری می‌شود، کارایی بالا و دوام زیادی داشته باشد. در زیر به این نکات مهم اشاره کرده‌ایم.

در انتخاب این تابلو‌برق‌ها دقت کنید که ایمنی آن‌ها به اندازه‌ای باشد که بتواند در برابر خطرات محیطی به خوبی مقاومت کند. وجود تجهیزاتی همانند کلید ارت، محافظ جان و دیگر تجهیزات ایمنی در این تابلوها ضروری است.
این تابلو‌برق‌ها باید از نظر کیفیت و بهره‌وری در سطح قابل قبولی باشند. امکان کنترل از راه دور، کار کردن ژنراتور در صورت قطعی برق و غیره از موارد بهره‌وری و کیفیت این تابلو هستند.
سعی کنید این تجهیزات را از شرکت‌ها و برندهای معتبر خریداری کنید.
در خرید این محفظه‌ها دقت کنید که از استاندارد تامین حفاظت دستگاه‌ها در آن‌ها استفاده شده باشد.
ورقی که برای بدنه آن‌ها استفاده می‌شود، حداقل باید دو میلی‌متر ضخامت داشته باشد.
این تابلوها باید حداکثر 120 سانتی‌متر ارتفاع و 40 سانتی متر عمق داشته باشند. عرض آن‌ها نیز به میزان نیاز تعیین شود.
درب این محفظه‌ها باید از جلو بوده و از قفل محکمی برخوردار باشد.
درزهای این تابلوها با استفاده از پلاستیک مخصوص، کاملا آب‌بندی و مسدود شوند.
این تابلوها باید روی سکویی نصب شوند که از کف زمین به میزان 20 تا 25 سانتی‌متر ارتفاع داشته باشند. برای نصب آن‌ها نیز باید از بولت‌هایی استفاده شود که داخل فوندانسیون تعبیه شده است.
سکو باید به نحوی ساخته شود که از لبه‌های تابلو 10 سانتی‌متر بزرگ‌تر باشد. همچنین ابعاد داخلی سکو باید به گونه‌ای بوده که از ابعاد تابلو حداقل 5 سانتی‌متر کوچک‌تر باشد.
برای رنگ‌آمیزی بدنه تابلو باید از رنگ‌هایی استفاده شود که در برابر نور آفتاب مقاوم باشند.

انتخاب تابلوبرق مناسب با توجه به شرایط محیطی

تابلوبرق مناسب باید با توجه به شرایط و عوامل محیطی انتخاب شود. عواملی از جمله دما و رطوبت محیط، میزان نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش، وجود گردوغبار، آلودگی و زباله در محیط، بررسی وجود تداخل الکترومغناطیسی، میزان وزش باد و بارش برف و باران باید در خرید تابلوبرق فضای باز مورد توجه قرار گیرند. با در نظر گرفتن شرایط محیطی می‌توان تابلوبرقی را انتخاب کرد که جنس بدنه آن برای شرایط محیطی خاص مناسب بوده و ماندگاری بالایی خواهد داشت.

نگهداری و تعمیرات دوره‌ای تابلوبرق فضای باز

تابلو‌برق‌های فضای باز همانند سایر مدل‌ها نیاز به نگهداری و تعمیرات دوره‌ای دارند. انجام تست‌های روتین، نظافت تابلو از وجود گردوغبار و آلودگی، روانکاری و آچارکشی قطعات مکانیکی شامل قفل‌ها، کلیدها، لولاها و غیره، تست و کنترل عملکرد رله‌ها و سایر تجهیزات حفاظتی، بازدید و کنترل هیترها و تجهیزات روشنایی تابلو، کنترل اتصالات، شاسی‌ها و کلیدها، بازدید و بررسی کابل‌ها و مقره‌ها، بررسی مدارات کنترل و همچنین بازدید و بررسی رنگ بدنه و در صورت لزوم لکه‌گیری آن از جمله اقداماتی است که به منظور تعمیر و نگهداری دوره‌ای این تابلوهای برق باید به دقت انجام شوند.

ایمنی و استانداردهای مربوط به تابلوبرق فضای باز

تابلو‌برق‌های فضای باز به هنگام طراحی، تولید و نصب باید از ایمنی و استانداردهای مربوطه برخوردار باشند. در این بخش به برخی از استانداردهای این تابلوها و نکات ایمنی در نصب آن‌ها اشاره کرده‌ایم.

استانداردهای بین‌المللی و ملی برای تابلوبرق فضای باز

برای تابلوبرق فضای باز استانداردهای ملی و بین‌المللی وجود دارد که در این بخش به برخی از آن‌ها اشاره کرده‌ایم.

محیط داخلی این تابلوها باید دمایی در بازه 5- تا 40 درجه سانتی‌گراد داشته باشد.
میزان رطوبت داخل این تابلوها نباید بالاتر از 50 درصد برود.
چیدمان تجهیزات در داخل این تابلوها باید به نحوی باشد که امکان دسترسی آسان به آن‌ها وجود داشته باشد.
موتور الکتریکی و کویل باید از منابع تغذیه‌کننده با ولتاژ 80 تا 115 ولت برخوردار باشند.
برای ساخت درب‌ها باید از لولاهای استیل یا گالوانیزه استفاده شود.
در این تابلوها باید یک کلید قدرت نصب شود که تا عملکردی برابر با 2000 بار، بی نیاز از تعمیر و تعویض باشد.

نکات ایمنی در نصب و بهره‌برداری از تابلوبرق فضای باز

در این بخش به برخی از نکات ایمنی اشاره کرده‌ایم که در نصب و بهره برداری از تابلوبرق فضای باز باید رعایت شوند:

پس از آن که کار با تابلوبرق به اتمام رسید، حتما باید درب آن قفل شده و کلید آن به مسئول تابلو تحویل داده شود.
برای باز کردن درب تابلو، باید از مسئول آن اجازه بگیرید.
برای نصب تابلو محلی را انتخاب کنید که بعدها نیاز به جابجایی نداشته باشد.
محیطی که برای نصب انتخاب می‌کنید باید عایق باشد.
دقت کنید که بخش اتصال به زمین درست بوده و بدنه تابلو از بلوک اتصال به زمین برخوردار باشد.

تجهیزات حفاظتی و سیستم‌های اعلام حریق در تابلوبرق فضای باز

به منظور جلوگیری از خطرات برق‌گرفتگی و آتش‌سوزی، در تمام تابلو‌برق‌ها از جمله مدل‌های فضای باز از تجهیزات حفاظتی استفاده می‌شود. کلیدهایی در این تابلوها نصب می‌شوند که جزء تجهیزات حفاظتی آن‌ها هستند. کلیدهای مینیاتوری، حرارتی، گردان، خنک‌کننده، قابل قطع زیر بار، اتوماتیک، چنج‌آور، کنتاکتورها، فیوز فشنگی، کنتاکت‌های کمکی، بی‌متال‌ها و غیره از جمله این تجهیزات حفاظتی هستند. همچنین در تابلوهای فضای باز از سیستم اعلام حریق بسته به نوع تابلو استفاده می‌شود که در صورت وقوع آتش‌سوزی، پرسنل را از آن آگاه می‌کند.

سوالات متداول

تفاوت بین تابلوبرق فضای باز و تابلوبرق داخلی چیست؟

تابلوبرق فضای باز در محیط‌های خارج از اماکن بسته همانند خیابان‌ها، پارک‌ها، زمین‌های باز و مراتع، محوطه بیرونی واحدهای صنعتی و تولیدی نصب می‌شوند. اما تابلو‌برق‌های داخلی فقط در مکان‌های سربسته همانند سوله‌ها، کارخانه‌ها، انبارها، ساختمآن‌های مسکونی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند.

چه عواملی بر قیمت تابلوبرق فضای باز تأثیر می‌گذارند؟

عواملی از جمله نوع برند یا شرکت سازنده، ابعاد، متریال مورد استفاده در ساخت بدنه، نوع تجهیزات و قطعات برقی آن‌ها، نوع کاربرد و غیره روی قیمت این تابلوها تاثیر می‌گزارند.

چگونه می‌توان از بروز خطاها و مشکلات در تابلوبرق فضای باز جلوگیری کرد؟

با رعایت نکات مهم در خرید و نصب این تابلوها و همچنین سرویس و نگهداری دوره‌ای آن‌ها تا حدود زیادی می‌توان از بروز خطاها و مشکلات در این تجهیزات جلوگیری کرد.

چه زمانی نیاز به تعویض یا ارتقاء تابلوبرق فضای باز وجود دارد؟

این تابلوها عمری در حدود 20 تا 30 سال داشته و پس از این مدت نیاز به تعویض دارند. اما با مشاهده علائمی نیز می‌توان به لزوم ارتقا و تعویض آن‌ها پی برد. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند: